Czy podatek ekologiczny od aut jest zgodny z unijnymi dyrektywami? Są co do tego poważne wątpliwości, więc losem następcy akcyzy na importowane samochody zajmą się sejmowi eksperci.

Na to pytanie ma odpowiedzieć podkomisja powołana przez komisje Finansów Publicznych, Rozwoju Przedsiębiorczości i Gospodarki. Ministerstwo Finansów wymyśliło podatek, którym chce zastąpić akcyzę. Zdaniem Komisji Europejskiej ogranicza ona swobodę handlu autami w Unii. Zanim projekt przepisów trafił pod głosowanie w Sejmie, eksperci uznali, że może on zostać zakwestionowany przez Brukselę. Wątpliwości budzi dyskryminacja starszych samochodów oraz brak możliwości zakwestionowania wysokości podatku. - Unia zabrania jakiejkolwiek dyskryminacji towarów pochodzących z terenu Wspólnoty - wyjaśnia Szymon Parulski, ekspert Ernst & Young.
Węgrzy i Finowie mieli już problemy.

Nie tak dawno przed Europejski Trybunał Sprawiedliwości trafiła sprawa podobnego podatku na Węgrzech. W naszym projekcie jest wprawdzie mechanizm obniżania wartości daniny w zależności od wieku pojazdu, ale powstaje pytanie, czy Polska będzie w stanie udowodnić, że jest on sprawiedliwy.

- Ministerstwo wymyśliło współczynniki odpowiadające wiekowi auta. Są one wprawdzie dopuszczalne, ale sposób ich wyliczania powinien być powszechnie znany. Tymczasem w uzasadnieniu projektu nie podano, dlaczego dany współczynnik przyporządkowano do danego rocznika pojazdu - wyjaśnia Parulski. Podobny przypadek miał miejsce w Finlandii, która po wyroku trybunału musiała swoje przepisy zmienić. Inną kwestią jest odwołanie się od wysokości naliczonego podatku. - Podatnik powinien mieć taką możliwość - zapewnia Parulski.

Czy to będzie bubel
Również przedstawiciele branży motoryzacyjnej nie są przekonani, czy przepisy o nowym podatku nie okażą się bublem legislacyjnym. - Propozycja rządu ma na celu ograniczenie patologii związanej z zaniżaniem wartości importowanych samochodów, co prowadzi do obniżenia dochodów budżetu - wyjaśnia szef firmy Samar badającej rynek aut Wojciech Drzewiecki. Ma też pomóc w stworzeniu równych szans dla producentów i importerów samochodów nowych. Z drugiej strony jednak to typowy podatek rejestracyjny, zawierający parametry ekologiczne. UE chce, aby jedynym kryterium w tym zakresie były normy emisji spalin. Drzewiecki obawia się, że za parę lat podatek ekologiczny będzie trzeba zmienić, co może doprowadzić do kolejnej fali importu. Zdecydowanie przeciwna takiej wersji podatku jest Krajowa Izba Gospodarcza.

- Projekt ustawy ma głównie charakter fiskalny i tylko w niewielkim stopniu sprzyja swojemu podstawowemu celowi, czyli ochronie środowiska - uważa Andrzej Arendarski, prezes KIG. Jego zdaniem podatek powinien preferować zakup nowych lub używanych samochodów spełniających normy emisji spalin Euro 4 i Euro 5.

Stare nie musi być złe
- Nie można jednoznacznie stwierdzić, czy projekt jest niezgodny z przepisami unijnymi - wyjaśnia Aleksandra Natalii-Świat, przewodnicząca Komisji Finansów Publicznych. Trwa właśnie wymiana dokumentów, która ma to wyjaśnić. Gdyby jednak okazało się, że Bruksela może zakwestionować nasz projekt, Natalii-Świat wyklucza możliwość wyrzucenia go do kosza.
- Na razie musi pozostać akcyza, ponieważ nie możemy sobie pozwolić na brak regulacji w tej kwestii - wyjaśnia i zapewnia, że w toku prac posłów z pewnością powstanie dokument, który będzie można poddać pod głosowanie. Szymon Parulski sądzi, że łatwiej byłoby zreformować obecny system i dostosować akcyzę do wymagań Unii. - Bruksela nie wskazała przecież, że sam podatek akcyzowy jest niezgodny z normami unijnymi. To stawka progresywna jest zła, ale przecież wystarczy wprowadzić mechanizm pozwalający na kwestionowanie rosnących kwot podatku - wyjaśnia ekspert Ernst & Young.